โรงเรียนขนาดเล็ก

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                   สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานกระทรวงศึกษาธิการมีภารกิจหลักสำคัญ คือ    จัดการศึกษาขั้นพื้นฐานอย่างทั่วถึง และมีคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรู้ของหลักสูตร เพื่อให้เด็กในวัยเรียนทุกคนได้เรียนรู้อย่างมีคุณภาพ และพบว่าในปัจจุบันสถานศึกษาในสังกัด 32,879 แห่งนั้นมีสถานศึกษาที่มีนักเรียนตั้งแต่ 120 คนลงมาจำนวน 11,823 แห่ง ซึ่งส่วนใหญ่มีปัญหาที่สำคัญเหมือนกันคือ

1. นักเรียนมีคุณภาพค่อนข้างต่ำ เมื่อเปรียบเทียบกับสถานศึกษาขนาดอื่น เป็นเพราะสถานศึกษาขาดความพร้อมทางด้านปัจจัย เช่น มีครูไม่ครบชั้นเรียน ขาดแคลนสื่อการเรียนการสอนและวัสดุ อุปกรณ์ โดยเฉพาะสื่อเทคโนโลยีที่มีราคาแพง ทั้งนี้เนื่องจากเกณฑ์ การจัดสรรงบประมาณส่วนใหญ่ใช้ จำนวนนักเรียนเป็นเกณฑ์ในการจัดสรร

2. สถานศึกษา ยังขาดประสิทธิภาพในการบริหารจัดการ มีการลงทุน เมื่อเทียบกับสถานศึกษาที่ใหญ่กว่าเช่น อัตราครู: นักเรียนซึ่งตามมาตรฐานต้องเป็น 1: 8-11 เท่านั้น

3. อาคารเรียน และอาคารประกอบส่วนใหญ่มีขนาดเล็กมีห้องเรียนจำกัด อยู่ในสภาพชำรุดทรุดโทรมซึ่งอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อนักเรียน

4. ตั้งอยู่ในชุมชนขนาดเล็กซึ่งยังไม่มีศักยภาพในการระดมทรัพยากรเพื่อช่วยสนับสนุนสถานศึกษา อีกทั้งสภาพแวดล้อมของชุมชนเองยังต้องการพัฒนา

5. นักเรียนมาจากครอบครัวขาดแคลน ต้องการการสนับสนุน เพื่อให้ได้รับโอกาสทางการศึกษา และในโอกาสชีวิตที่ดีต่อไปในอนาคต

6. สถานศึกษาบางแห่ง ขาดบุคลากรผู้สอนในบางรายวิชา ในบางช่วงชั้น และอยู่ห่างจากแหล่งเรียนรู้

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ได้ดำเนินการแก้ไขปัญหาสถานศึกษาขนาดเล็ก      มาตั้งแต่ปีการศึกษา 2536 โดยพยายามดำเนินการหลายๆรูปแบบ สถานศึกษาใดที่สามารถยุบรวม และเลิกล้มได้ก็ให้ดำเนินการไปตามระเบียบกระทรวงศึกษาธิการ แต่ต้องเป็นไปตามความสมัครใจในระดับพื้นที่และไม่ก่อให้เกิดปัญหา หรือมีผลกระทบต่อชุมชน ส่วนที่ไม่สามารถยุบรวมได้ ก็ได้นำนวัตกรรมและเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการแก้ไขปัญหา เช่น ห้องเรียนเคลื่อนที่ ครูหลังม้า และการจัดการเรียนการสอนทางไกลผ่านดาวเทียม เป็นต้น